Phân tích SWOT là 1 trong 5 bước tạo thành chiến lược sản xuất kinh doanh của một doanh nghiệp, bao gồm: xác lập tôn chỉ của doanh nghiệp, phân tích SWOT, xác định mục tiêu chiến lược, hình thành các mục tiêu và kế hoạch chiến lược, xác định cơ chế kiểm soát chiến lược. Để tìm hiểu sâu hơn về SWOT, Tmarketing đã tổng hợp được một số kiến thức như sau để hướng dẫn cho người mới, mời bạn tham khảo qua bài đọc.
Tổng quan về SWOT
SWOT là gì?
SWOT là tập hợp viết tắt những chữ cái đầu tiên của các từ tiếng Anh: Strengths (Điểm mạnh), Weaknesses (Điểm yếu), Opportunities (Cơ hội) và Threats (Thách thức). SWOT hiện đang là một mô hình (hay còn gọi là ma trận) khá phổ biến trong việc phân tích kinh doanh cho doanh nghiệp.
Mô hình SWOT là một mô hình (hay ma trận) phân tích hoạt động kinh doanh nổi tiếng dành cho mọi doanh nghiệp đang muốn cải thiện tình hình kinh doanh bằng những định hướng đúng đắn và xây dựng nền tảng phát triển vững chắc.
Trong mô hình SWOT có Điểm mạnh và Điểm yếu được xem là hai yếu tố nội trong một doanh nghiệp. Ví dụ: vị trí địa lý, danh tiếng, đặc điểm. Nó là yếu tố nội bộ bởi vì đó là những yếu tố mà bạn có thể thay đổi. Còn Cơ hội và Thách thức là hai yếu tố bên ngoài. Ví dụ: đối thủ cạnh tranh, giá cả thị trường, nguồn cung ứng, vì chúng không phải là những yếu tố mà doanh nghiệp có khả năng tự mình kiểm soát.
TÀI LIỆU MARKETING CĂN BẢN CHO NGƯỜI MỚI CẦN NẮM
Phân tích SWOT là gì?
Phân tích SWOT là một trong những yếu tố quan trọng để tạo chiến lược sản xuất kinh doanh cho doanh nghiệp. Về mặt cơ bản, phân tích SWOT có nghĩa là đi phân tích 4 yếu tố: Strengths (Điểm mạnh), Weaknesses (Điểm yếu), Opportunities (Cơ hội) và Threats (Thách thức). Nếu như doanh nghiệp làm rõ được các yếu tố nếu trên thì Tmarketing nghĩ nó sẽ giúp bạn xác định mục tiêu chiến lược và tìm ra hướng đi cho doanh nghiệp một cách nhanh chóng.
SWOT là một phương pháp phân tích để đánh giá các yếu tố nội bộ và ngoại vi của một tổ chức hoặc một dự án. Từ viết tắt SWOT đại diện cho 4 yếu tố quan trọng để phân tích:
-
Strengths (Điểm mạnh): Là các yếu tố nội bộ của tổ chức, dự án, sản phẩm hay dịch vụ đó, giúp nó nổi bật và vượt trội hơn so với đối thủ cạnh tranh.
-
Weaknesses (Điểm yếu): Là các yếu tố nội bộ của tổ chức, dự án, sản phẩm hay dịch vụ đó, giới hạn sự phát triển và cạnh tranh trên thị trường.
-
Opportunities (Cơ hội): Là các yếu tố ngoại vi, đại diện cho những thay đổi, xu hướng hoặc tình hình thị trường mà tổ chức, dự án, sản phẩm hay dịch vụ đó có thể tận dụng để phát triển.
-
Threats (Mối đe dọa): Là các yếu tố ngoại vi, đại diện cho các tình huống hoặc xu hướng có thể gây tổn hại đến tổ chức, dự án, sản phẩm hay dịch vụ đó.
Qua việc phân tích SWOT, người dùng có thể đánh giá được tình hình và vị trí của tổ chức, dự án, sản phẩm hay dịch vụ trên thị trường, từ đó đưa ra các chiến lược phát triển thích hợp. SWOT cũng là một công cụ hữu ích để tìm ra các điểm mạnh để tận dụng và các điểm yếu để cải thiện.
Lịch sử ra đời của mô hình SWOT
- Satisfactory – thỏa mãn
- Opportunity – cơ hội
- Fault – bất lợi của hiện tại
- Threat – bất lợi trong tương lai
Xem thêm: Tab ẩn danh là gì? Tìm hiểu tổng quan về tab ẩn danh
Ý nghĩa của việc sử dụng ma trận SWOT
Phân tích SWOT không chỉ có ý nghĩa đối với doanh nghiệp trong việc hình thành kế hoạch kinh doanh nội địa mà còn có ý nghĩa rất lớn trong việc hình thành kế hoạch kinh doanh quốc tế nhằm đáp ứng các nhu cầu phát triển của doanh nghiệp.
Ưu, nhược điểm của phân tích SWOT
Ưu Điểm
Kết quả quan trọng: Tiền đề đằng sau phân tích SWOT là xác định những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức trong khái niệm được phân tích. Kết quả lý tưởng đối với một công ty là tối đa hóa các điểm mạnh và giảm thiểu các điểm yếu để công ty có thể tận dụng các cơ hội được liệt kê ở trên, vượt qua các mối rủi ro đã xác định.
Ý tưởng mới: Một lợi ích khác của phân tích SWOT là có thể giúp tạo ra các ý tưởng mới cho doanh nghiệp. Bằng cách xem xét các vấn đề xuất hiện trong các cột và các phân tích SWOT. Nó không chỉ nâng cao nhận thức về những lợi thế (và bất lợi) tiềm ẩn và những mối đe dọa mà còn có thể giúp chúng ta phản ứng hiệu quả hơn trong tương lai, kế hoạch để chuẩn bị khi những rủi ro.
Khuyết Điểm
Kết quả phân tích chưa chuyên sâu: Thông thường, phân tích SWOT khá là đơn giản, nó thường không được đưa ra phản biện. Nếu công ty chỉ tập trung vào việc chuẩn bị dự án dựa trên Phân tTích SWOT, nó không đủ toàn diện để đánh giá, định hướng các mục tiêu. Ví dụ, một danh sách dài các vấn đề không thể được giải quyết bởi các điểm mạnh, điểm yếu.
Phân tích chủ quan
Để phân tích ảnh hưởng đến hiệu suất của công ty, các quyết định kinh doanh phải dựa trên dữ liệu đáng tin cậy, có liên quan và có thể so sánh được. Tuy nhiên, thu thập và phân tích dữ liệu SWOT có thể là một quá trình chủ quan phản ánh sự thiên vị của những cá nhân tiến hành phân tích. Ngoài ra, dữ liệu đầu vào cho phân tích SWOT cũng có thể trở nên lỗi thời khá nhanh.
Xem thêm: Công ty thiết kế web chuyên nghiệp – Tmarketing với giao diện chuyên nghiệp, đầy đủ các tính năng ở đa dạng lĩnh vực.
Tại sao doanh nghiệp cần phải phân tích mô hình SWOT?
Để tạo nên một bản phân tích mô hình SWOT thực sự hữu ích, thường các nhà sáng lập và lãnh đạo cấp cao trong một doanh nghiệp sẽ tham gia trực tiếp vào quá trình xây dựng chúng. Đây rõ ràng không phải là công việc có thể giao phó cho ai khác.
Nhưng đội khi, đội ngũ lãnh đạo cấp cao lại không tham gia trực tiếp trong nhiều hoạt động của doanh nghiệp. Chính vì vậy, để đạt được hiệu quả cao nhất, chiến lược SWOT cần phải có sự góp sức của một nhóm các thành viên đại diện cho nhiều phòng ban và bộ phận khác nhau. Ai cũng nên có một ghế trong nhóm xây dựng bản phân tích chiến lược SWOT.
Những doanh nghiệp lớn còn đi xa hơn, khi họ thu thập những thông tin trực tiếp từ khách hàng để phân tích SWOT. Những quan điểm khác nhau có thể giúp ích nhiều trong việc xây dựng và vạch chiến lược kinh doanh cụ thể.
SWOT được áp dụng trong lĩnh vực nào?
Phân tích SWOT (hay ma trận SWOT) là kỹ thuật chiến lược được sử dụng để giúp cá nhân hay tổ chức nhận dạng rõ Điểm mạnh, Điểm yếu, Cơ hội và Thách thức trong cạnh tranh trên thương trường cũng như trong quá trình xây dựng nội dung kế hoạch cho dự án. Doanh nghiệp có thể dùng phân tích SWOT để làm rõ mục tiêu đầu tư và xác định những yếu tố khách quan, chủ quan làm ảnh hướng đến quá trình đạt được mục tiêu.
Xác định mô hình SWOT là bước cực kì quan trọng. Vì nó sẽ quyết định bước tiếp theo để đạt được mục tiêu là gì? Để xem mục tiêu có khả thi không, người lãnh đạo nên dựa vào ma trận SWOT. Nếu cảm thấy không có tính khả thi thì họ cần phải thay đổi mục tiêu ngay và làm lại quá trình đánh giá ma trận SWOT.
Đây là một số trường hợp ứng dụng phân tích mô hình SWOT:
- Tạo kế hoạch chiến lược cụ thể
- Brainstorm ý tưởng
- Đưa quyết định
- Phát triển những Điểm mạnh
- Hạn chế hoặc loại bỏ hẳn những Điểm yếu
- Xử lý các vấn đề cá nhân như: nguồn lực tài chính, cơ cấu tổ chức, nhân viên,…
Cách phân tích xây dựng mô hình SWOT
Như thường lệ, sơ đồ SWOT được trình bày bởi hình thức ma trận 4 ô vuông tượng trung cho 4 yếu tố. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể lên danh sách các ý cho từng mục. Tuỳ vào mỗi các nhân sẽ có cách trình bày khác nhau. Sau khi bàn bạc, để thống nhất phiên bản SWOT hoàn chỉnh nhất thì nên liệt kê các ý trong 4 yếu tố theo thứ tự ưu tiên nhiều nhất cho đến ưu tiên ít nhất.
Tmarketing cũng đã tổng hợp được một số câu hỏi khi bắt đầu phân tích SWOT.
Điểm mạnh (Strengths)
Yếu tố đầu tiên của phân tích SWOT là Điểm mạnh (Strengths). Như bạn đã biết, yếu tố này có khả năng xử lý những điều mà doanh nghiệp đặc biệt làm tốt, ví dụ bộ máy lãnh đạo chuyên nghiệp, môi trường làm việc sáng tạo, ý tưởng bán hàng khác biệt, nguồn nhân lực toàn tâm,…
Hãy thử tự mình đặt ra những câu hỏi để làm rõ yếu tố Điểm mạnh bằng cách liệt kê câu hỏi xoay quanh Điểm mạnh của doanh nghiệp:
- Sản phẩm hay doanh nghiệp của bạn có gì khiến khách hàng phải yêu thích?
- Doanh nghiệp bạn tốt hơn các doanh nghiệp khác trong ngành như thế nào?
- Đặc tính thương hiệu (Brand Attribute) hấp dẫn nhất của doanh nghiệp bạn là gì?
- Những ý tưởng bán hàng độc lạ nào mà doanh nghiệp của bạn đang ấp ủ?
- Những tài nguyên nào chỉ riêng doanh nghiệp bạn có mà đối thủ thì không?
Tất cả câu trả lời sẽ đem lại cho bạn một cái nhìn tổng thể giúp bạn xác định được đâu là Điểm mạnh cốt lõi của doanh nghiệp. Cũng đừng quên việc cân nhắc lợi thế từ góc nhìn cả trong cuộc lẫn khách hàng và những bạn cùng ngành. Nếu bạn đang gặp phải khó khăn thì hãy cứ viết ra những Unique Selling Proposition (USP) của công ty và biết đâu có thể bạn sẽ tìm ra được những Điểm mạnh từ những đặc điểm đó.
Ngoài ra, bạn cũng cần nghĩ tới đối thủ cạnh tranh. Ví dụ, nếu tất cả đối thủ khác đều mang đến những sản phẩm chất lượng tốt thì dù bạn có sản phẩm xịn cũng chưa chắc hẳn là lợi thế.
Điểm yếu (Weaknesses)
Việc quá tự tin vào Điểm mạnh của mình thực sự không tốt, điều đó sẽ biến thành Điểm yếu cho doanh nghiệp, nhưng đôi khi doanh nghiệp không thể nhìn nhận được những thiếu sót cần thay đổi.
Tương tự như Điểm mạnh, Tmarketing cũng có danh sách vài câu hỏi giúp bạn tìm ra Điểm yếu:
- Sản phẩm hay doanh nghiệp của bạn có điều gì khiến khách hàng không thích?
- Những khiếu nại hoặc vấn đề thường được đề cập trong các review đánh giá về doanh nghiệp của bạn là gì?
- Lý do khiến khách hàng của bạn huỷ đơn hoặc không thực hiện/không hoàn thành giao dịch?
- Thuộc tính thương hiệu tiêu cực nào mà doanh nghiệp bạn đang vướng phải?
- Trở ngại/thách thức lớn nhất trong kênh bán hàng hiện tại?
- Những tài nguyên nào chỉ riêng đối thủ của bạn có?
Với Điểm yếu, bạn cũng cần phải có cái nhìn tổng quát về khách quan và chủ quan. Đối thủ có đang làm việc đó tốt hơn bạn không? Những Những điểm yếu người khác thấy mà bạn thì lại không nhận ra? Hãy bình tâm và thẳng thắn đối diện với Điểm yếu của mình.
Cơ hội (Opportunities)
Tiếp theo trong các yếu tố phân tích SWOT là Cơ hội (Opportunities). Doanh nghiệp bạn có đang sở hữu một số lượng lớn khách hàng tiềm năng được tìm kiếm bởi đội ngũ Marketing? Đó là cơ hội. Doanh nghiệp bạn đang phát triển một ý tưởng sáng tạo chuẩn bị mở ra “kỷ nguyên” mới? Đó lại là một cơ hội khác nữa.
Doanh nghiệp có thể tận dụng những cơ hội đến từ:
- Xu hướng trong thị trường và công nghệ
- Thay đổi trong chính sách Chính phủ liên quan đến lĩnh vực của bạn.
- Thay đổi về mặt lối sống, dân số, xã hội,…
- Sự kiện địa phương.
- Xu hướng của khách hàng.
Một số câu hỏi mà Tmarketing đưa ra:
- Để cải thiện quy trình bán hàng/hỗ trợ khách hàng hiện có hay hỗ trợ khách hàng tiềm năng như thế nào?
- Chuyển đổi khách hàng được thúc đẩy bởi những kiểu truyền thông nào?
- Làm thế nào để có thể tìm kiếm nhiều hơn nữa những người “cùng phái” trong ngành ủng hộ thương hiệu?
- Phương pháp tối ưu quy trình làm việc liên phòng ban hiểu quả hơn là gì?
- Có ngân sách, công cụ hoặc tài nguyên nào khác mà doanh nghiệp chưa tận dụng hết mức hay không?
- Những kênh quảng cáo nào tiềm năng nhưng doanh nghiệp vẫn chưa tìm hiểu?
Tóm lại, yếu tố phân tích SWOT này chứa đựng mọi thứ mà bạn có khả năng làm để cải thiện doanh số hoặc thúc đẩy sứ mệnh của doanh nghiệp mình.
Thách thức (Threats)
Yếu tố cuối cùng trong phân tích SWOT là Thách thức (Threats), rủi ro hoặc là các mối đe doạ, mối hiểm nguy tiềm tàng, có rất nhiều tên gọi dành cho Threats nếu dịch sang nghĩa tiếng Việt nhưng nói chung nó chính là những thứ có thể gây rủi ro đến khả năng thành bại hoặc tăng trưởng của doanh nghiệp.
Thách thức này bao gồm các yếu tố như đối thủ mới nổi, sự thay đổi về luật pháp, rủi ro trong việc xoay chuyển tài chính và hầu như mọi thứ khác đều có khả năng tác động tiêu cực cho kế hoạch kinh doanh hoặc tương lai của doanh nghiệp.
Hiển nhiên sẽ có nhiều Thách thức hay rủi ro tiềm ẩn mà doanh nghiệp phải đối mặt mà không thể lường trước được như thay đổi môi trường pháp lý, biến động thị trường hoặc thậm chí các rủi ro nội bộ như lương thưởng bất hợp lý gây cản trở sự phát triển của doanh nghiệp.
Mở rộng SWOT
Các ví dụ về ma trận SWOT thực tế từ các thương hiệu
Phân tích SWOT cho nhà máy bia Sedibeng
S – Streng: Điểm mạnh
Vốn cổ phần: chúng tôi đã thiết lập và duy trì một cơ sở vốn mạnh mẽ
Chiến dịch tiếp thị tích cực và tập trung với các mục tiêu và chiến lược rõ ràng
Nhóm quản lý: Chúng tôi có nhiều kinh nghiệm về bí quyết sản phẩm và kinh doanh
O – Opportunities: Lợi Thế
- Bao bì : Thế hệ mới của người tiêu dùng đánh giá cao việc đóng chai và dán nhãn cao cấp.
- Bia thủ công : một cộng đồng ngày càng tăng của người đánh giá bia thủ công ở Botswana
- Chương trình của chính phủ : Khuyến mãi và các sáng kiến hỗ trợ Botswana
W – weaknesses : Yếu điểm
- Không am hiểu công nghệ : Thiết lập danh tiếng trên internet sẽ là một thách thức
- Mở rộng nhanh chóng : Có rất nhiều tuyển dụng mới để đào tạo và cấu trúc tổ chức để học hỏi
- Mới : Chưa có danh tiếng hoặc tiền so với nhà máy bia lớn.
T – Threat : Mối đe dọa
- Tích hợp dọc: Các nhà máy bia lớn có quyền kiểm soát các kênh cung cấp và phân phối để tạo góc thị trường
- Biến động giá: biến động giá vật tư có thể xảy ra
- Thị trường cạnh tranh: Các chiến dịch tiếp thị mới tốn kém
Chiến lược tiềm năng cho tăng trưởng
Xây dựng sự hiện diện trực tuyến. Xây dựng và học cách quản lý một trang web cơ bản có thể là một tài sản tiếp thị khổng lồ cho Sedibeng. Hoạt động mà không có trang web ngày càng hiếm, và bỏ qua điểm yếu này quá lâu có thể gây ra hậu quả tai hại.
Huấn luyện nhân viên. Phát triển một nhân viên hiệu quả trong quá trình đào tạo và chương trình đào tạo sẽ ngày càng quan trọng đối với khả năng phát triển và quản lý văn hóa của công ty.
Sự bành trướng. Cơ hội kinh doanh tiềm năng cho Nhà máy bia Sedibeng là hoạt động xuất khẩu được chính phủ trợ cấp, lý tưởng là nhắm vào các thị trường ở các nước láng giềng rất giống với thị trường mục tiêu của họ ở Botswana để chiến dịch tiếp thị mạnh mẽ của Sedibeng có thể nhất quán.
Đây là một lĩnh vực trong đó là một công ty địa phương nhỏ có thể là một lợi thế lớn, nhưng nghiên cứu thị trường quốc tế và nhiều thông tin hơn về các sáng kiến xuất khẩu của chính phủ là bắt buộc.
Phân tích SWOT cho Botanical Bounty
S- Strengths: điểm mạnh
- Chất lượng tốt: Chúng tôi sản xuất cây trồng có thành phần hoạt chất cao.
- Cây dễ bán: Chúng tôi sản xuất cây trồng khỏe mạnh với tỷ lệ cao ( dễ bán )
- Kinh nghiệm: Đồng sở hữu có sự kết hợp mạnh mẽ giữa phát triển kinh doanh và kinh nghiệm làm vườn
W – Weaknesses: Điểm yếu
- Thiếu kinh phí: Chúng tôi sẽ cần vay 100.000 đô la trong năm đầu tiên
- Chưa có danh tiếng: Chúng tôi chưa khẳng định mình là người trồng có uy tín trong thị trường thực vật
O – Opportunities: Lợi Thế
- Lòng trung thành của khách hàng: Khách hàng đang tìm kiếm mối quan hệ với một nhà cung cấp thực vật.
- Thị trường đang phát triển: Thị trường cho các chất bổ sung là rất lớn và đang phát triển
T – Threats: Mối đe dọa
- Thời tiết: Một mùa sinh trưởng kém do thay đổi thời tiết có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất.
- Sâu bệnh: sâu bệnh là mối đe dọa đối với khả năng cung cấp cây khỏe mạnh của chúng ta
- Trang trại có quy mô tương tự: Một số trang trại có quy mô tương tự đã kinh doanh lâu hơn
Chiến lược tiềm năng cho tăng trưởng
Lời chứng thực của khách hàng. Botan Bounty cần thiết lập danh tiếng của mình như một nhà trồng dược liệu có hiệu quả cao. Là một cách hiệu quả và rẻ tiền là dựa vào lời chứng thực của khách hàng trung thành trong chiến lược tiếp thị của công ty.
Mối quan hệ kênh bán hàng. Botan Bounty cũng cần thiết lập một kênh bán hàng mạnh mẽ với các nhà sản xuất bổ sung thảo dược, nên đầu tư nhiều năng lượng để xây dựng các mối quan hệ đó và thiết lập Botan Bounty như một nhà cung cấp đáng tin cậy.
Phân tích SWOT cho Mũ Vintage của Haley
S – Strength : Điểm mạnh
- Chuyên môn: Người sáng lập có 15 năm chuyên môn bán và tạo mũ
- Yêu cầu về vốn thấp: Chi phí thấp để bắt đầu một cửa hàng Etsy và tiếp cận khách hàng cao.
- Người sáng lập sở hữu một bộ sưu tập mũ cổ điển quý hiếm để nhân rộng
W – Weaknesses: Điểm yếu
- Người sáng lập phải làm mọi thứ ở thời điểm hiện tại
- Người sáng lập không có nền tảng tiếp thị.
O – Opportunities: Lợi thế
- Hợp tác quảng bá với những người bán thời trang cổ điển
- Thuê một thợ làm việc tập sự
- Tối đa hóa quan hệ đối tác với trường cũ, viện nghệ thuật Philadenphia
T – Threat: Đe dọa
- Lỗi máy chủ: Cửa hàng Etsy có thể bị sập
- Phụ thuộc nhà cung cấp: nhà cung cấp vải có thể ngừng kinh doanh hoặc ngừng cung câp
- Đối thủ tiềm năng: Một đối thủ tiềm năng có thể đánh bật chúng ta ra khỏi thị trường.
Chiến lược tiềm năng cho tăng trưởng
Tài nguyên và giáo dục. Mũ cổ điển của Haley nên tận dụng tối đa các cơ hội có sẵn với tư cách là người bán Etsy; những cơ hội đó là một phần của những gì công ty đang trả cho Etsy để cung cấp.
Hợp tác với các nhà cung cấp thời trang cổ điển khác trên Etsy sẽ giúp cải thiện nền tảng tiếp thị.
Cô được xác định là một công ty lớn yếu kém, có thể cõng những nỗ lực tiếp thị của đối tác, hoặc học hỏi được nhiều từ một đối tác sẵn sàng tư vấn cho cô.
Haley cũng có thể tự dạy mình bằng cách khám phá các tài nguyên tiếp thị trực tuyến miễn phí trên Etsy, Bplans và các nơi khác.
Thuê một thực tập sinh . Chuyên môn của Haley là một thợ làm bánh làm cho cô ấy trở thành một ứng cử viên tuyệt vời để thuê người học việc hoặc thực tập, và phát triển chương trình học nghề có thể giúp công ty mở rộng giá rẻ năng lực sản xuất và hỗ trợ tăng doanh số bán hàng với những nỗ lực tiếp thị mở rộng.
Như vậy thông qua nội dung trên bạn đã biết được SWOT là gì? cách triển khai áp dụng vào thực thế hiệu quả. Hy vọng bài viết từ Tmarketing sẽ giúp bạn có được những kiến thức cơ bản vững chắc nhất từ đó làm bàn đạp để đến với con đường trở thành marketer của chính mình!